Boynumuzda 7, belimizde ise 5 adet omurga kemiği bulunmaktadır. Bu kemikler arasında, omurgayı ve omuriliği koruyan, aynı zamanda fiziksel strese karşı da destek sağlayan disk adı verilen kıkırdak yapılar bulunur. Diskler, omurganın hareketliliğine katkıda bulunur, postürünü ve hareketlerini düzenler, aynı zamanda omurga üzerindeki yüklerin dengeli bir şekilde dağılmasına yardımcı olur. Boyun ve bel fıtıkları, bu disklerin bozulması ve taşması sonucu ortaya çıkan hastalıklardır. Diskler, fiziksel stres, ters hareketler veya sürekli aynı pozisyonda kalma gibi sebeplerle hasar görebilir. Bu hasar sonucunda disk içindeki kıkırdak doku, yırtılarak sinirlerin ve omuriliğin bulunduğu boşluğa çıkabilir ve boyun fıtığına yol açabilir.
Boyun fıtığı, kol ve omuriliğe giden sinirlere baskı yaparak boyunda ağrı, kollarda, sırtta ve omuzlarda ağrı, uyuşukluk, güç ve duyu kaybına neden olabilir. Cep telefonu kullanımı, boynu eğerek uzun süre ekrana bakmak veya telefonu boyna kıstırarak konuşmak, boyun fıtığının yaygın nedenleri arasında yer almaktadır.
Ağrı ve hareket kısıtlılığı, bel ve boyun fıtıklarının başlıca bulgularıdır. Ağrının kaynağı, taşan diskin başta omurilik ve sinir köklerine olmak üzere komşu dokulara yaptığı baskılardır. Bu baskı nedeniyle kan akımı bozulmuş dokularda salgılanan kimyasal maddeler, ağrıya neden olur. Oluşan ağrı, refleks yoluyla kas spazmını tetikleyerek hareket kısıtlılığına yol açar. Sinir köklerinin baskıya maruz kalması, ağrının kol veya bacağa yayılmasına, uyuşma, yanma gibi belirtilerin görülmesine sebep olabilir. Eğer baskı şiddetliyse, kas güçsüzlüğü, idrar ve gaita bozuklukları gibi daha ciddi bulgular da ortaya çıkabilir.
Bel ve boyun fıtıklarının en önemli nedeni mekanik etkenlerdir. Omurganın yanlış kullanımı, disklerin bozulup taşmasına yol açar. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte hareketsiz yaşam tarzı, uzun süre oturarak çalışma, omurgayı uygunsuz pozisyonlarda tutma (bilgisayar kullanımı, TV izleme, sanayi üretiminde çalışma vb.) ve uygunsuz ağırlık taşıma, fıtıkların yaygın nedenleri arasında yer almaktadır. Mekanik etkenlerin yanı sıra yaşlanma nedeniyle meydana gelen disk yıpranmaları, genetik olarak kıkırdak yapısındaki bozukluklar ve travmalar da diğer fıtık nedenlerindendir.
Bel ve boyun fıtıklarının teşhisinde en önemli unsur, doktor muayenesidir. MRG gibi görüntüleme yöntemleri tanıyı doğrulamak veya ayırıcı tanı koymak için kullanılır, ancak sadece görüntüleme yöntemleri ile fıtık tanısı koymak doğru değildir. Ne yazık ki günümüzde birçok hasta, yanlış bir şekilde fıtık tanısı almaktadır.
Bel ve boyun fıtıkları tedavisinde, genellikle manuel terapi ve fiziksel tedavi yöntemleri uygulanır. Bunun yanı sıra, çok ciddi durumlarda hacamat, sülük ve ozon tedavileri de destekleyici olarak kullanılabilmektedir. Her tedavi, hastanın durumuna ve rahatsızlığın şiddetine göre kişiye özel olarak belirlenir.