Bel fıtığı, omurlar arasındaki disklerin aşırı zorlanma, düşme, ağır kaldırma, fiziksel stres, aşırı kilo veya yaşa bağlı dejenerasyon sonucu kayması veya yırtılmasıyla meydana gelir. Omurgamızda beş adet bel omuru bulunur ve omurlar arasındaki diskler, omurgayı ve omuriliği koruyan, ağırlık ve fiziksel strese karşı yastık görevi gören yapılar olarak önemli bir rol oynar. Bu disklerin bozulması ve kayması, bel fıtığını oluşturur.
Bel fıtığı, zayıflamış veya yırtılmış diskin omurilikten çıkan sinirler üzerinde bası yaparak ağrıya, uyuşukluk, karıncalanma gibi his kayıplarına neden olur. Bu baskı, kalça, baldır, diz, bacak ve ayaklarda ağrıya yol açabilir.
Birçok kişi hayatının bir döneminde bel ağrısı yaşar ve bel fıtığı da bu ağrılardan birinin nedenidir. Bel fıtığı, şiddetli ağrılara, bacaklarda uyuşma ve bacağa kadar yayılan ağrıya neden olabilir. Ancak, birkaç hafta veya ay süren tedavi ile bazen cerrahi müdahale gerekmeden iyileşme sağlanabilir. Ancak bazı durumlarda, uygulanan tedavilere rağmen iyileşme sağlanamadığında cerrahi müdahale gerekebilir.
Bel fıtığı, omurga disklerinin aşırı yıpranması, kaza, yaralanma veya diğer nedenlerle meydana gelir. Omurlar arasındaki disklerin orta kısmındaki jel kıvamındaki yapı, diskin dış kısmına doğru çıkarak baskı yapmaya başlar. Bu durum, fıtıklaşmaya neden olur ve ağrılar başlar. Eğer disk çok fazla hasar görürse, jel dışarı taşarak bacaklarda şiddetli ağrılara neden olabilir. Bu ağrı, jel kıvamındaki yapının sinirleri irrite etmesiyle oluşur ve bacaklarda ağrı, uyuşukluk, güç kaybı gibi şikayetlere yol açar.
Bel fıtığının en belirgin belirtisi bel ağrısıdır. Ancak her bel ağrısı bel fıtığına işaret etmez. Bel fıtığı ağrısı genellikle birkaç gün sürer ve zamanla geçer, ancak bu ağrılara bacak ağrıları, bacaklarda uyuşma ve zayıflık gibi şikayetler eşlik eder. Bel fıtığı belirtileri şunlardır:
Bel fıtığı teşhisi koymak için öncelikle doktor fiziksel muayene yapar. Ardından bel filmi ve MR gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. Ayrıca, diz ve ayak bileklerinde refleks testi ve kas güçsüzlüğünü tespit etmek için çeşitli testler yapılabilir. Özellikle 35 yaş altındaki hastalarda, düz bacak testi ile bel fıtığı olasılığı yüksekse bu test sonucuna bakılarak teşhis konulabilir.
Bel ve boyun fıtığı tedavisi, hastalığın şiddetine göre değişiklik gösterir. İlk aşamada ilaç tedavisi, fiziksel terapi, egzersizler ve uygun postür düzenlemeleri ile iyileşme sağlanabilir. Ancak bazı durumlarda, uygulanan tedavilere rağmen iyileşme sağlanmazsa cerrahi müdahale gerekebilir. Çok ciddi vakalarda, hacamat, sülük ve ozon tedavileri gibi destekleyici tedavi yöntemleri de kullanılabilir.
