Siyatik Nedir Siyatik Nasıl Tedavi Edilir

Siyatik nedir? Siyatik nasıl tedavi edilir? Siyatik belirtileri nelerdir? Siyatik nedenleri nelerdir? Siyatik hastaları nelere dikkat etmelidir?  

Siyatik nedir sorusunun özetleyecek olursak Siyatik sinir, belin son omurlarından (4. ve 5. omur) çıkan sinire denir. Bu sinir kalçadan, diz ve ayak arkasından ayakaltına gelen bir sinirdir, Sinirin çıkış yeri bel bölgesidir sinir kalça veya dizin arka bölgesinde sıkışmış, hasara uğramışsa buna siyatik denir.

Siyatik sinir vücuttaki en uzun ve en kalın (neredeyse parmak genişliğinde) sinirdir. Aslında beş sinir kökünden oluşur: ikisi lomber omurga adı verilen alt sırt bölgesinden ve üçü de omurganın sakrum adı verilen son bölümünden. Beş sinir kökü bir araya gelerek sağ ve sol siyatik siniri oluşturur. Vücudunuzun her iki yanında, bir siyatik siniri kalçalarınızdan, kalçalarınızdan ve bir bacağınızdan aşağı iner ve dizin hemen altında biter. Siyatik sinir daha sonra diğer sinirlere ayrılır ve bu sinirler bacağınızdan aşağıya, ayağınıza ve ayak parmaklarınıza doğru devam eder.

Siyatik hastalığı, vücudun en geniş ve en uzun siniri olan siyatik sinirinin omurgadaki fıtıklaşmış bir disk ya da omurlardaki aşırı kemik büyümesi sonucu sıkıştırılmasıyla ortaya çıkan bir hastalıktır. Nadiren de olsa hastalık, siyatik sinirinin bir tümör tarafından sıkıştırılması ya da diyabet hastalığı sebebiyle zarar görmesi sonucu da görülebilmektedir. Siyatik hastalığı oldukça ağrılı bir hastalıktır.

Bu ağrı sinir boyunca yayılır. Ağrı sürekli olabileceği gibi periyodik aralıklarla da olabilir. Uzun süre oturulduğu, ayakta kalındığı durumlarda ve ani hareketlerde (öksürmek veya hapşırmak gibi) ağrının şiddeti artabilir

Siyatik, boylu boyunca ağrıya yol açar. Kalça, diz ve ayak bileğinde ağrıya neden olur. Siyatik ağrısı genelde yanıcı ve elektrik çarpar tarzında bir ağrıdır. Bazen şiddetli ağrılarla beraber güç kayıplarına, yürümede zorluğa yol açabilir.

Siyatik sinirin hasarları sadece bel fıtığıyla ilişkili değildir, kalça bölgesinde sinir sıkışmasıyla ya da enjeksiyonların hatalı yapılmasına bağlı olarak siyatik sinir zedelenmesiyle ilgili siyatik ağrılar olabilir. Siyatikte tip belirlendikten sonra tedavi ona göre uygulanır.

Siyatiğin Belirtileri Nelerdir?

Siyatik hastalığının en ayırt edici belirtisi alt omurgadan kalçaya doğru olan ve bacakların arkasına doğru inen ağrıdır. Bu ağrı dayanılmaz, çok şiddetli ya da hafif olabilir. Bazı hastalarda ağrı ile birlikte yanma hissiyatı da görülür. Hapşırıldığında veya öksürüldüğünde bu ağrı kötüleşebilir. Uzun süreli oturma da semptomları arttırabilmektedir. Bazı hastalar etkilenen bölgede uyuşma, karıncalanma veya kas güçsüzlüğü hissedebilirler.

Siyatik ağrısı genelde yayılan bir ağrıya yol açar. Beraberinde:

• Bel, kalça ve bacağınızın aşağısında orta ila şiddetli ağrı.
• Alt sırt, kalça, bacak veya ayaklarınızda uyuşma veya güçsüzlük.
• Hareketle kötüleşen ağrı; hareket kaybı.
• Bacaklarınızda, ayak parmaklarınızda veya ayaklarınızda “iğnelenme” hissi.
• Hissizlik,
• Uyuşma,
• İlerleyen aşamalarda güçsüzlük, hatta düşük ayak denilen ayak sürükleme aşamasına kadar gelebilir. Bu olay sadece ikincil olarak zedelenmelerde görülmektedir.

Beraberinde  kalçanın arasında sinir sıkışmasıyla birlikte veya diz bölgesinde kemiklerin baskısına bağlı olarak alt tarafa yayılan ağrıya, uyuşmaya neden olabilir. Siyatik, yürümeyi engelleyebilecek kadar ilerleyen patolojilere de yol açabilir.

Siyatik, eğer uzun süre devam ederse yani müzminleşirse bacak, baldır kaslarında incelme, kısalma gibi belirtilerde verebilir.

Siyatiğin Nedenleri Nelerdir?

Siyatik nedir srusunun yanı sıra Siyatiğin nedenleri sorusuna bir göz atalaım bu nedenler üç grupta incelenebilir.

a) Birinci bölge, bel bölgesinden çıkan sinirin basıya uğramasına bağlıdır. Bel bölgesinde, siyatik sinir basıya uğradığında yayılan ağrıya neden olur yani bel fıtığıyla aynı duruma yol açar.

b) Siyatik, kalça kaslarındaki sinirin zedelenmesine bağlı ortaya çıkabilir. Dizin arka tarafında bir travma aldığında, çarpma, düşme meydana geldiğinde siyatik ağrısına yol açar.

c) Siyatik sinir, ayakaltına kadar geldiği için herhangi bir yerdeki zedelenme siyatikle aynı tabloya neden olur.

• Sırt kaslarının ve omurganın taşıması geren yük arttıkça siyatik hastalığının görülme ihtimali artmaktadır.
• Beli destekleyen tek kas grubu sırt kaslarıdır. Dolayısıyla sırt kaslarının zayıf olması siyatik hastalığını tetikleyen faktörler arasındadır.
• Ağır yük taşımayı gerektiren işler bel ağrısı riskinin artmasına sebep olur. Aynı şekilde uzun süreli oturma gerektiren işler de bel ağrısı riskini arttırabilir.
• Fiziksel aktiviteler sırasında düzgün bir duruş sergilememek de siyatik hastalığına yakalanma riskini arttırabilir.
• Diyabet sinir hasarı riskini arttırdığı için siyatik hastalığı riskini de arttırır.
• Tütünde bulunan nikotin omurilik dokusuna zarar verebilir, kemikleri zayıflatabilir ve omur disklerinin yıpranmasını hızlandırabilir.
• Hamilelik sırasında salgılanan belirli hormonlar omurları bir arada tutan bağların zayıflamasına sebep olabilir. Zayıflayan bu bağlar omurganın dengesiz olmasına ve disklerin kaymasına yol açabilir. Bunun sonucunda sinirler sıkışabilir, ki bu da siyatik hastalığına neden olur. Hamilelik sırasında oluşan başka bir risk ise bebeğin kilosu ve pozisyonunun sinirlere baskı yapabilmesidir.

Enjeksiyon zedelenmesi yoğun olduğunda ilk olarak oradaki ödemi azaltmak için soğuk tedavi uygulanması gerekir. Diğer nedenlerde ise sıcak uygulama daha faydalıdır. Duruma göre tedavi değişkenlik gösterir.

Özetleyecek olursak:

• Ters,
• Ani hareket yapmak,
• Ağır kaldırmak,
• Aşırı kilo almak siyatiğe neden olur.

Siyatik Nasıl Teşhis Edilir?

Siyatiğin teşhisinde öncelikle hasta muayene edilerek değerlendirilmesi yapılır. Bu değerlendirmede kas lokomotor sisteminin gücünü, kasların gücünde herhangi bir azalma olup olmadığına, reflekslerde herhangi bir değişiklik olup olmadığı test edilir.

Muayenenin dışında bazı laboratuvar yöntemleri tanı koymada yardımcı bir etkendir. Son yıllarda MR yöntemi siyatik sinirin hangi seviyede bası altında göstermede son derece yardımcı olur. MR’ın dışında bilgisayarlı tomografi ya da direkt grafi gibi yöntemlerden de faydalanılmaktadır.

Siyatik Ağrısı Hangi Ağrılarla Karıştırılabilir?

Siyatik ağrısı, siyatik sinirinin geçtiği bölgelerdeki ağrılarla karıştırılabilir. Sinir, kalça, diz ve ayak bileğinden geçtiği için dizle ilgili kireçlenmeler, menüsküs yırtıklarıyla karıştırılabilir. Beraberinde kalçada kireçlenme yoğunsa, kalçada herhangi bir zedelenme bulunuyorsa bu siyatik sinire baskı yapabileceğinden dolayı siyatik sinir ağrısıyla karışabilir.

Bel fıtığı veya bel problemleri o bölgede lokalize mi, yoksa alt tarafta mı daha lokalize bunu belirlemek için EMG tetkiki yapılarak karışım engellenmiş olur. Yoğun olarak kas spazmı, kramp tarzı ağrılar olduğunda bu durum siyatik ağrılarıyla benzer ağrılar yapabilmektedir.

Siyatik Kimlerde Görülür?

Siyatik, kalça bölgesinde yoğun olduğundan dolayı daha çok oturarak çalışanlarda, sabit pozisyonda kalanlarda veya oturma pozisyonunda kalça bölgelerinde aşırı yük binen kişilerde görülür. Bu nedenle kilo artışı olduğu dönemlerde dikkat edilmeli ve sık sık pozisyon değişikliğine gidilmelidir. Bunların yanı sıra oturulan bölgeye yumuşak destekleyiciler kullanmak gerekir.

Sert zemin, aynı pozisyonda kalmak, ayak bileğinin aynı pozisyonda kalması siyatiği tetikler. Bu yüzden sık sık pozisyon değişimi gerekir, beraberinde de bel, sırt ve kalça desteği kullanmak gerekir.

Siyatik görülebilen kişiler:

• Obez kişilerde,
• Günlük hareketleri yanlış yapanlarda,
• Aşırı spor yapanlarda,
• Aşırı ağırlık taşıyanlarda,
• Ters hareket yapanlarda görülebilir.

Siyatik Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?

Siyatik hastaları özellikle bel zorlayıcı, ağır kaldırma, ani ve ters hareketler yapma gibi durumlarda çok dikkatli olmalıdır. Çünkü zorlama siyatik sinirin üzerindeki basının artmasına ve bu basının artması da hastalığın ilerlemesine neden olmaktadır. Alt sırttaki bir sinirin tahrişi, iltihaplanması, sıkışması  en yaygın neden, sinir kökü üzerinde baskıya neden olan fıtık veya kaymış bir disktir. Bu noktada hasatalarımızın dikkatli olması gerekenleri listeledik.

• Öne eğilerek ayaklara dokunmak, ağırlıklarla çömelmek, aşağı bakan köpek olarak bilinen yoga duruşu, bacakları düz tutarak mekik çekmek, tek bacakla çember çizmek gibi egzersiz hareketlerinden kesinlikle uzak durulmalıdır. Alternatif olarak tüm kasları çalıştırdığı için yürüyüş yapmak veya sırttaki yükü azalttığı için yüzme tercih edilebilir.
• Öncesinde etkili bir şekilde ısınma yapılmadıysa, ağırlık gerektiren egzersizler siyatik hastalığının semptomlarını arttırabilir. Ağırlık kaldırılmadan önce mutlaka esneme ve ısınma egzersizleri yapılmalıdır.
• 20 dakikadan daha uzun süre oturulmamalıdır. Tekrar oturmadan önce kalkıp biraz yürümek faydalı olacaktır. Ayrıca otururken öne doğru eğilmemeye ve destekleyici olmayan yumuşak koltuklara oturmamaya özen gösterilmelidir.
• Eğer hasta çok fazla rahatsızlık duyuyorsa yatabilir, ancak bunun 48 saati geçmemesi gerekmektedir. Akut siyatik durumunda yatıp dinlenmekten başka yapabilecek fazla bir şey olmasa da 48 saatten sonra, gerekirse ağrı kesiciler yardımıyla, hareket etmeye başlanması gereklidir. Hafif esneme hareketleri, yürüme ve yüzme etkili olacaktır.
• Bir eşyayı almak için eğilme hareketi yapıldığı zaman öne doğru kasılmış pozisyonda olan vücuttaki bağ dokular ve kaslar yer çekimine karşı kuvvet uygulamak zorunda kalırlar. Uygulanan bu kuvvet omurganın üstüne binen yükü artırır. Halihazırda taşıdığı yüke bir de kaldırılmaya çalışılan eşyanın ağırlığı eklenince üzerlerine fazla yük binen bağlar, kemikler ve diskler zarar görebilirler. Bunun yaşanmasını önlemek için yerden bir eşya alırken veya bulaşık makinesini boşaltıp doldurulurken omurganın düz olmasına dikkat edilmelidir.
• Alt omurgayı desteklemeyen sandalyelere oturmak siyatik ağrısını arttırabilir. Doğal bir pozisyonun korunmasını sağlayan ergonomik bir sandalyenin tercih edilmesi daha iyi olacaktır. Bununla birlikte kalça ve dizlerin 90 derece açı oluşturacakları şekilde, ayakların düz ve tam yere bastığı bir pozisyonda oturulmalıdır.
• Omurgayı döndürmemeye dikkat edilmelidir. Dönme hareketlerinden tamamen kaçınmaya gerek olmasa da öne veya yana doğru eğilmeyle birlikte yapılan dönme hareketi beldeki kaslara ve eklemlere zarar verebilir.
• Mümkünse uzun yolculuklardan kaçınılmalıdır. Bu durum her zaman mümkün olmadığından, uzun yolculuklarda siyatik ağrısının kötüleşmesini önlemek için sık sık ara verilmelidir ve yolculuk sırasında dikkatli bir şekilde oturulmalıdır.

Siyatik Hastalığı Nasıl Önlenebilir?

Dejeneratif disk hastalığı, hamilelik nedeniyle siyatik veya kaza sonucu düşmeler gibi bazı siyatik kaynakları önlenebilir olmayabilir. Tüm siyatik vakalarını önlemek mümkün olmasa da, aşağıdaki adımları atmak sırtınızı korumanıza ve riskinizi azaltmanıza yardımcı olabilir:

Otururken, ayakta dururken, nesneleri kaldırırken ve uyurken iyi duruş tekniklerini uygulamak, belinizdeki baskıyı hafifletmeye yardımcı olur. Ağrı, uygun şekilde hizalanmadığınızın erken bir uyarı işareti olabilir. Ağrılı veya sert hissetmeye başlarsanız, duruşunuzu ayarlayın.

Nikotin kemiklere giden kan akışını azaltır. Omurgayı ve omur disklerini zayıflatır, bu da omurga ve disklere daha fazla yük bindirerek sırt ve omurga sorunlarına neden olur.

Fazla kilo ve kötü beslenme, vücudunuzdaki iltihaplanma ve ağrı ile ilişkilidir. Kilo vermek veya daha sağlıklı beslenme alışkanlıklarını öğrenmek için Akdeniz diyetine bakın. İdeal vücut ağırlığınıza ne kadar yakın olursanız, omurganıza o kadar az yük biner.

Egzersiz, eklemlerinizi esnek tutmak için esnemeyi ve belinizi, bel ve karın kaslarınızı güçlendirmek için egzersizleri içerir. Bu kaslar omurganızı desteklemek için çalışır. Ayrıca uzun süre oturmayın.

Düşme olasılığınızı azaltmak için merdivenleri ve yürüyüş yollarını dağınıklıktan uzak tutan ve uygun ayakkabılar giyin. Odaların iyi aydınlatıldığından ve banyolarda tutunma çubukları ve merdivenlerde korkuluklar olduğundan emin olun.

Kişinin verilen tedaviye harfiyen uyması gerekir.

Çünkü tedavi doğru yapılmadığı halde hastada, ileri dönemlerde bacakta güç kaybı yani hafif felç gibi belirtilere sebep olmaktadır.

Ayakta iş yaparken bir ayağımızın altına tabure koymalıyız. Yatarken sırtüstü değil yan yatıp, dizlerimizi karnımıza doğru çekmeliyiz. Oturarak çalışırken ayaklarımızın altına bir yükselti koymalıyız. Oturarak çalışırken ortopedik sandalyeler kullanmalıyız. Bel çukurluğu olan kısma yastıkla destek koymalıyız. Yer temizliği dizler bükülerek ve çömelerek yapılmalı.  

Siyatik Nasıl Tedavi Edilir? Bu Sorunun Cevabı için Lütfen Whatsapp hattımızdan bizimle iletişime geçiniz.