İÇİNDEKİLER
Astım Nedir ?
Astım Hastalığı Akciğer içi Hava Yolları’nın geriye dönebilen daralması ile kendini gösteren bir hastalıktır. Astımda Hava Yollarında mikrobik olmayan bir iltihap vardır Bu nedenle havayolu duvarı daralmış ve şiştir, Astım akciğerlerin toz duman koku gibi uyaranlara aşırı duyarlı olmasına neden olur, bunlara maruz kalındığında genellikle kuru olan öksürük nefes darlığı göğüste baskı hissi ve hırıltılı hışıltılı solunum gibi yakınmalar ortaya çıkar belirtiler tekrarlayıcı olup nöbetler halinde gelirler.
Bu belirtilerin zaman içinde ağırlığı ve sıklığı değişebilir genellikle gece veya sabaha karşı ortaya çıkarlar mevsimsel değişiklik gösterebilirler kendiliğinden veya ilaçlarla düzelirler astım tüm dünyada yaklaşık 300 milyon kişiyi etkilemektedir. Ülkemizde ise yaklaşık her 100 erişkinden 5 ile 7 sini ve her 100 çocuktan 13 ila 15’ini etkiler bireyin kendisine ve ailesine ait bireysel ve çevresel risk faktörleri astım gelişimine eğilimi oluşturabilir, bireysel risk faktörleri kalıtım yani eziyet genetik yapı çocuklukta erkek erişkinde kadın cinsiyet ve şişmanlıktır.
Astım Hastalığı Şikayetlerinde Çevresel Faktörler
Astım şikayetleri ortaya çıkarabilecek artırabilecek birçok çevresel faktör vardır en sık karşılaşılanlar arasında hava kirliliği, sigara dumanına maruziyet, solunum yolunun bazı enfeksiyonları, polenler, ev tozu akarları, küf mantarı sporları, hamam böceği, hayvan tüyleri gibi alerjenler. Balık, kabuklu deniz ürünleri, kuruyemiş, yumurta, süt, Muz gibi bazı besin maddeleri gastroözefageal reflü mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması durumu gibi.
Ek hastalıklar, stres ve duygusal değişiklikler, Yüksek tansiyon, Kalp Damar Hastalıkları, kalp ritim bozuklukları, migren, göz tansiyonu gibi hastalıklar için kullanılan bazı ilaçlar ve alerjik nezle Sinüzit Nazal polip gibi kronik Üst solunum yolu hastalıkları gibi risk faktörleri bulunmaktadır.
Astım Hastalığı Tanısı ve Tedavisi
Astım Hastalığı tanısı temel olarak hastanın öyküsüne dayanır ve muayene ve solunum testleri tanıya destek amaçlı kullanılır astım tedavisinin amacı hava yollarındaki iltihabın giderilmesi ve daralmanın düzeltilerek hastanın rahat nefes almasını sağlanmasıdır astım tedavisinin başarısı açısından tedavi sırasında tetikleyiciler den uzak durulması ilaçların doktorun önerdiği gibi kullanılması ve düzenli olarak Doktor takibine gidilmesi önem taşır astım tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır hasta-hekim işbirliği ile yürütülen uygun takip ve tedavi hastaların normal bir yaşam sürmesini sağlar.
Astım Hangi Yaşlarda Görülebilir ?
Astım daha çok alerjik kökenli olabilir her yaşta görülebilir sadece çocukluk yaşında veya gençlerde görülür diye bir kural yoktur ileri yaşlarda da ortaya çıkabilir
Astımda Nelere dikkat Edilmelidir ?
Hastanın Alerjik bir kökeni varsa neye karşı alerjim olduğunu gerek cilt testeri ile gerek kan testleri ile mutlaka tespit edilmesinde yarar vardır çünkü temel Tedavinin temelini oluşturacak şeylerden biri bu alerjilerden uzak kalınması ki; yukarıda da dediğimiz gibi en çok gördüğümüz ev tozu akarları, küf mantarları, çeşitli polenler çiçek tozu, hayvan tüyleri vesaire gibi bunlar net bilindiği takdirde tedavi sürecinde örneğin polenlere karşı bir alerjisi varsa polenlerin yoğun olduğu dönemlerde hastanın gerekirse evden çıkmaması çıkıyorsa maske kullanması gibi önlemleri alması ve en önemlisi verilen inhalasyon yoluyla yani nefes yoluyla alınacak olan halk arasında fısfıs olarak adlandırılan ilaçların mutlaka düzenli olarak kullanılması ve Doktor kontrolünde olmasıdır ve bu ilaçların kişi tarafından kendiliğinden kesilmemesi dir.
Astım Hastalığı Kalıcı mıdır?
Evet astım kalıcı değildir, fakat mutlaka düzenli olarak da devamlı ilaç kullanmayı gerektiren bir hastalıktır. Verilen ilaçların içinde temel ilacımız olarak kontrol eden rahatlatıcı ilaçlar vardır bir de tedavi edici ilaçlar var ki; bunun içinde mutlaka kortizon yer almaktadır. Ama bu bildiğiniz ağızdan alınan veya damardan verilen kortizon gibi yan etkileri olan bir ilaç değildir, lokal olarak etkilidir sadece verildiği yerde yani bronşlarda hava yollarında etkilidir dolayısı ile çok ciddi yan etkileri yoktur.
Halk arasında bu kortizon içeriyor kilo aldırır bağımlılık yapar vesaire gibi bir takım söylemler vardır Bunlar kesinlikle doğru değil Tanı konup tedavi edildikten sonra mutlaka İlk başlangıçta bir 3 ay sonra daha sonra 6 ayda bir mutlaka doktor kontrolünde olması gerekir. Alerjik bir astım sa alerjiye karşı tedbirlerin mutlaka alınması gerekir ev tozuna karşı küfür mantarın olmadığı nemli ortamlardan uzak yaşamak da yarar vardır.
ilaçlar bitmeden mutlaka yenisinin bulunması özellikle Acil durumlarda bazen akut ataklarla seyreder Krizine neden olabilecek aşırı bir yoğun koku vesaire gibi durumlarda hasta krize girebilir Onun için mutlaka ilaçlar ulaşılabilir olmalı yani çantasında arabasında elinde bu kısa etkili bronş genişletici hava yolu genişletici ilaçların el altında mutlaka bulunması gerekir ve diğer tedavi için kortizon içeren hava yoluyla alınan ilaçların da mutlaka düzenli olarak kullanılması gerekir.
Astımı Tetikleyen Unsurlar nelerdir ?
Gribal enfeksiyonlar Sinüzit vesaire gibi enfeksiyonlar astımı tetikleyebilir bu durumlarda mutlaka yine gerekirse kişinin doktoruyla görüşmesinde yarar vardır astım krizi gelmeden önce mutlaka belirtiler gösterir göğüste sıkışma hırıltı ıslık sesi gibi sesler duyması veya bu rahatlatıcı ilaçlar dediğimiz ilaçları eğer gün içinde hafta içinde çok sık kullanma ihtiyaç duyuluyorsa Burada tedavi edici ilaçların dozunu tekrar ayarlanmasında yarar var burada en önemli şeylerden biri doktor hasta kooperasyonu uygun bir şekilde kurulmasıdır.
